Tüp Bebek ve Çoğul Gebelik Riski
Tüp bebek tedavisinin günümüzdeki en önemli risklerinden birisi de ikiz ve daha fazla bebeğin dünyaya gelmesidir. Günümüzde yardımcı üreme tekniklerinin gelişim göstermesi ile çoğul gebelik oranlarında da yüksek oranlarda artış oluşmuştur. Yaşın ilerlemesi ile beraber çoğul gebelik riski daha da artış göstermekte. Özellikle 30 yaşını geçmiş kişilerde çoğul gebelik daha sık görülmektedir. Anne adayı kısırlık ile alakalı tedavi ( özellikle tüp bebek) görüyorsa çoğul gebelik riski %4 oranlarındadır. Tek bebek sahibi olmayı arzularken ikiz hatta üçüz bebek sahibi olmak kimi aileler için güzel bir duygu olabilir. Fakat çoğul gebeliklerin hem anne açısından hem de doğacak bebekler açısından çok ciddi sağlık riskleri vardır. Her ne kadar tüp bebek tedavisinde uygulanan embriyo sayısı ülkemizde kısıtlanmış olsa da halen tedavinin bu riski mevcuttur. Çoğul gebelikler genellikle iki gruba ayrılır.
Tek yumurta ikizleri ve ayrı yumurta ikizleri olmak üzere iki çeşit çoğul gebelik vardır.
Tek yumurta ikizleri:
İsminden de belli olduğu gibi bir tek yumurta ve tek sperm döllendikten sonra bölünerek oluşur ve görünüm bakımından birbirine çok benzeyen iki bebek aynı anda dünyaya gelir. Bunlar ikiz bebek olarak adlandırılır. Bu bebeklere tek yumurta ikizleri denir. Bu ikizlerde bir tane amniyon kesesi ve bir plesanta bulunur. Embriyonlar ise genetik olarak aynıdır. İkizler birbirleri ile genetik açıdan aynı özelliklere sahip olur. Tek yumurta ikizleri yapılan araştırmalara göre görüntü bakımından ve cinsiyet bakımından genellikle her zaman aynıdır. Kan grupları ve hayata bakışları da neredeyse aynıdır. Çevresel etkenler ve beslenme koşulları ilerleyen zamanlarda tek yumurta ikizlerinde bir takım değişikliklere neden olabilir. Genetik açıdan aynı olmalarına rağmen parmak izleri farklıdır. Ancak birbirine çok yakındır.
Ayrı yumurta ikizleri:
birbirinden farklı yumurta ve spermlerin ayrı olarak döllenmesi nedeni ile doğan bebekler ayrı yumurta ikizleri olarak adlandırılır. Her bir ikizin kendi plesentası bulunur ve kendi amniyo sıvıları vardır. Genetik yapıları birbirinden farklıdır. Farklı cinsiyetlerde doğabilirler ve birbirlerine genelde hiç benzemezler. Bu ikizlerde genetik problemlere diğer ikizlere oranla daha sık rastlanılabilir.
ÇOĞUL GEBELİK SEBEPLERİ
Çoğul gebelik oranlarının artmasında annenin yaşı önemli bir faktördür. Yaşın ilerlemesi ile beraber çoğul gebelik riski de artış göstermektedir. İleri yaşlarda kısırlık tedavisi gören kadınlarda tüp bebek uygulaması ile yaşı daha genç kadınlara göre çoğul gebelik olasılığı daha yüksektir.
DOĞURGANLIK İLAÇLARI VE ÜREMEYE YARDIMCI TEDAVİLER
Genellikle tüp bebek uygulamalarında doğurganlık amacı ile kullanılan ilaçlar çoğul gebelik olasılığında artış gösteren önemli etkenler arasındadır. Mikroenjeksiyon yönteminin gelişmesi ve transfer edilen embriyo sayısı kısıtlanmış olsa da tüp bebek tedavisinin en önemli riski çoğul gebeliktir. Bazen hekim başarıyı yakalayabilmek için fazla embriyo enjekte edebilir ve birden fazlası tutabilir.
ÇOĞUL GEBELİK İÇİN ALINABİLECEK ÖNLEMLER NELERDİR?
Tüp bebek tedavi yöntemi deneyen doktorun uygulama yaptığı laboratuvar ortamında gebelik oranlarının ne kadar olduğunu bilmesi ve embriyo dondurma yönteminde başarılı olduğundan emin olması ve embriyo değerlendirmesi açısından uzman olması gerekir. Tüp bebek tedavilerinde merkez seçerken de gebelik oranlarını araştırmak ve çoğul gebelik oranlarının ne düzeyde olduğu hakkında bilgi sahibi olmak çoğul gebelik riskini en aza indirmek açısından önemlidir.
